Dəriyə qulluq, əslində, bir növ sənətdir — həm tibb, həm də gözəllik sahələrini özündə birləşdirir. Hər birimiz dərimizin sağlam və gözəl görünməsini istəyirik, amma bəzən bu məqsədə necə çatacağımızı seçməkdə çaşqınlıq yaşayırıq. Bu zaman qarşımıza iki əsas peşə çıxır: dermatologiya və kosmetologiya. Hər ikisi də dərimizi qorumağa, ona qulluq etməyə xidmət edir, amma biri tibbi problemlərin müalicəsinə, digəri isə estetik qayğıya yönəlir.
Bəs bu iki sahə arasındakı fərqlər nələrdir? Hər iki sahə də dərimizi daha sağlam və gözəl etmək üçün çalışsa da, yanaşma tərzi və tətbiq olunan metodlar fərqlidir. Gəlin, dərimizin sirlərini daha yaxşı başa düşmək və doğru qayğıyı necə göstərmək lazım olduğunu araşdıraq.
1. Təmizləyicilər (Cleansers)
Təmizləyicilər dəridən kir, yağı, makiyaj qalıqlarını və digər zəhərli maddələri təmizləyən məhsullardır. Dəri tipinə uyğun olaraq müxtəlif təmizləyici vasitələr mövcuddur.
- Süngərli təmizləyicilər (Foaming cleansers): Əsasən yağlı dəri üçün uygundur. Dərinin üzərindəki yağı və kirni yaxşıca təmizləyir.
- Qel təmizləyicilər (Gel cleansers): Yağlı və qarışıq dəri üçün yaxşıdır. Təravətli hiss yaradır və dərini nəmləndirir.
- Krem təmizləyicilər (Cream cleansers): Quru dəri üçün daha uyğun, nəmləndirici xüsusiyyətlərə malikdir.
- Micellar su: Hassas dəri üçün ideal olan bu təmizləyicilər, dərinin təmizlənməsini asanlaşdırır və makiyajı çıxarır.
2. Toniklər (Toners)
Toniklər dərini təmizləyicilərlə yuyulduqdan sonra balanslaşdırmağa və nəmləndirməyə kömək edir. Həmçinin dərinin pH səviyyəsini tarazlaşdırır. Toniklər dərini daha təmiz və təravətli edir.
- Yağlı və akneli dəri üçün toniklər: Bu toniklər dərinin yağını tənzimləyir və gözenekləri təmizləyir.
- Quru dəri üçün toniklər: Quru dərini qurutmamaq üçün nəmləndirici və yumşaldıcı maddələrə malik olur.
3. Seruml və Ampullar (Serums & Ampoules)
Serumlar, daha dərin qatlara nüfuz edə bilən və xüsusi dərilərdə yaranan problemləri hədəf alaraq müalicə edən məhsullardır. Çox intensiv müalicə vasitələri olaraq qəbul edilir.
- Nəmləndirici serumlar: Dərinin dərindən nəmlənməsini təmin edir.
- Anti-aging serumlar: Qırışların və yaşla əlaqəli dəyişikliklərin qarşısını alır.
- Aknə serumları: Aknelərə qarşı mübarizə aparır və dərini təmizləyir.
4. Krem və Losyonlar (Moisturizers)
Nəmləndirici məhsullar dərinin su balansını təmin edir və onu qurumaqdan qoruyur. Dəri tipinə uyğun olaraq müxtəlif formullar mövcuddur.
- Quru dəri üçün krem: Quru dərinin daha çox nəmləndirilməsinə kömək edir.
- Yağlı dəri üçün gel-kremlər: Yağlı dəri üçün yüngül, amma nəmləndirici formullara malik olur.
- Qarışıq dəri üçün krem-lotion: Dərinin müxtəlif hissələrinə uyğun istifadə edilə bilən məhsullardır.
5. Peeling (Exfoliators)
Peeling vasitələri, ölü dəri hüceyrələrini təmizləyərək dərini daha parlaq və təmiz edir. Peelinglər kimyəvi və fiziki olmaqla iki əsas növə ayrılır:
- Kimyəvi peelinglər: AHA (alpha hydroxy acid) və BHA (beta hydroxy acid) kimi maddələrdən istifadə edir. Dəriyə zərər vermədən ölü hüceyrələri çıxarır.
- Fiziki peelinglər: Kiçik hissəciklərdən ibarət olan bu vasitələr, dərini sürtərək ölü dəri hüceyrələrini aradan qaldırır.
6. Göz Kremi (Eye Creams)
Göz ətrafı dərisi çox incə olduğu üçün xüsusi qulluq tələb edir. Göz kremi, bu bölgədəki qırışların, şişkinliklərin və tünd dairələrin qarşısını almağa kömək edir.
- Şişkinlik və tünd dairələrə qarşı: Bu kremdə kofein və ya digər aktiv maddələr ola bilər ki, bunlar qan dövranını artırır və dərinin parlamasına səbəb olur.
- Anti-aging göz kremi: Göz ətrafındakı qırışları və yaşla bağlı dəyişiklikləri yavaşladır.
7. Günəş Qoruyucuları (Sunscreens)
Günəşin zərərli şüalarından qorunmaq üçün günəş qoruyucu vasitələrin istifadəsi çox vacibdir. UVA və UVB şüalarına qarşı qoruyur və dərinin erkən yaşlanmasının qarşısını alır.
- Mineral günəş qoruyucuları: Dəri üzərində iz buraxmadan dərini qoruyur.
- Kimyəvi günəş qoruyucuları: Dəriyə daha sürətli nüfuz edir və dərinin üzərində hiss olunmur.
8. Maskalar (Face Masks)
Maskalar dərinin ehtiyaclarına uyğun olaraq xüsusi müalicə və qulluq təmin edir. Onlar dərini dərinləşdirərək müxtəlif problemləri müalicə etməyə kömək edir.
- Yağlı dəri üçün maskalar: Dərini təmizləyir, gözenekləri azaldır və yağı tənzimləyir.
- Quru dəri üçün maskalar: Nəmləndirici və yumuşaldıcı xüsusiyyətlərə malikdir.
- Ağardıcı maskalar: Dərinin daha parlaq və təravətli olmasına kömək edir.
9. Dəriyə qulluq vasitələrinin istifadə qaydası
Dəriyə qulluq ritualları adətən səhər və axşam olmaqla iki dəfə həyata keçirilir. Ümumiyyətlə, dəriyə qulluq məhsullarının ardıcıllığı aşağıdakı kimi olmalıdır:
- Təmizləyici – dərini təmizləmək üçün
- Tonik – pH balansını bərpa etmək
- Serum və ya ampul – xüsusi dərilərdəki problemləri həll etmək üçün
- Krem və ya losyon – dərini nəmləndirmək
- Günəş qoruyucu – səhər saatlarında, günəşə məruz qalmadan əvvəl istifadə edilir.
Nəticə
Dəriyə qulluq vasitələri, sağlam və gözəl dəri üçün vacibdir. Dərinizin tipinə və ehtiyaclarına uyğun məhsullar seçməli və müntəzəm istifadə etməlisiniz. Hər bir dəri fərqlidir, buna görə də, dəriyə qulluqda fərdi yanaşma tətbiq edilməsi tövsiyə olunur.